ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ

 

      Στα πλαίσια των Προγραμμάτων Αγωγής Υγείας που θα υλοποιούνταν στο σχολείο μας τoν Οκτώβριο σκεφτήκαμε ότι θα ήταν καλό να προτείνουμε στους μαθητές μας, να ασχοληθούμε με την ψυχική υγεία και ειδικότερα με τη διαχείριση των συναισθημάτων και την επικοινωνία. Στην απόφασή μας αυτή συνετέλεσε η ηλικία των παιδιών που βρίσκονται λίγο πριν την εφηβεία και σίγουρα το να ασχοληθούν με την ψυχική υγεία του ατόμου θα τους βοηθήσει να αντιμετωπίζουν ευκολότερα τα διάφορα προβλήματα που θα προκύπτουν κάθε φορά. Ας μη ξεχνάμε ότι ο άνθρωπος δεν αποτελείται μόνο από σώμα αλλά και από ψυχή και δεν είναι αρκετό να είναι κανείς μόνο σωματικά υγιής αλλά και ψυχικά. Διάφορες έρευνες δείχνουν ότι οι ασθένειες που θα κυριαρχούν στον αιώνα που μπήκαμε θα είναι οι ψυχικές οι οποίες είναι δύσκολα αντιμετωπίσιμες.

     Η «συναισθηματική νοημοσύνη» ή «συναισθηματική επίγνωση» είναι η ικανότητα που έχει ο άνθρωπος να γνωρίζει πότε βιώνει ένα συναίσθημα, να μπορεί να κατονομάσει τα συναισθήματά του αλλά και να γνωρίζει και να είναι ευαίσθητος στην εκδήλωση των συναισθημάτων των συνανθρώπων του. Οι επιστήμονες[ ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι] θεωρούν ότι η συνειδητοποίηση των συναισθημάτων βοηθάει επίσης στην εκμάθηση της κοινωνικής συμπεριφοράς με την έννοια ότι το κάθε άτομο μαθαίνει τους κανόνες, τις αξίες και τις αρχές που θα το βοηθήσουν να λειτουργεί σωστά στο κοινωνικό σύνολο.  

     Σκοπός μας ήταν να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές τα συναισθήματα που αισθάνονται κάθε φορά να μπορούν να κατανοούν τους συνανθρώπους τους, να προσπαθούν να επινοούν λύσεις σε προβλήματα να αντιλαμβάνονται τις συνέπειές τους και να δοκιμάζουν την καλύτερη. Θα θέλαμε στο μέτρο βέβαια που μπορεί αυτό να γίνει εφικτό μέσα από ένα πρόγραμμα αγωγής υγείας:

·         Να αναπτυχθεί η αυτοεκτίμηση των παιδιών.

·         Να αναπτυχθεί ο αυτοσεβασμός τους και ο σεβασμός προς τους άλλους.

·         Να αναπτυχθεί η ικανότητά τους να συνεργάζονται.

·         Να επικοινωνούν αποτελεσματικά μεταξύ τους.

·         Να αναπτυχθεί η αυτογνωσία τους.

·        Να αναπτυχθούν γνωστικές ικανότητες όπως να σκέπτονται, να προβλέπουν, να συγκεντρώνονται, να αξιολογούν και να επιλύουν προβλήματα.

 

Η υποδοχή της πρότασης από μέρους των μαθητών ήταν ενθουσιώδης.

Συμμετείχαν στο πρόγραμμα τα δύο τμήματα της πέμπτης  τάξης δηλαδή συνολικά 33 μαθητές..

Ξεκινήσαμε δίνοντας στα παιδιά να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο που αφορούσε τα συναισθήματα και τον «ορισμό» τους. Το ίδιο ερωτηματολόγιο δόθηκε και στο τέλος του προγράμματος ώστε μελετώντας τη διαφορά των απαντήσεων να είναι δυνατή η αξιολόγησή του. Τα αποτελέσματα αυτής της επεξεργασίας αναφέρονται στο τέλος της εργασίας.

     Μεθοδολογικά εργαστήκαμε με τη μέθοδο project ώστε να εκτιμήσουν οι μαθητές τη σημασία της συνεργασίας και της επικοινωνίας. Χωρίστηκαν οι μαθητές σε ομάδες.. Ο χωρισμός τους σε ομάδες έγινε με τυχαίο τρόπο καθώς οι μαθητές διάλεξαν από ένα κουτί που περιείχε κλωστές διαφόρων χρωμάτων μια κλωστή και στη συνέχεια όσοι είχαν το ίδιο χρώμα κλωστής αποτελούσαν μία ομάδα. Οι ομάδες διαφοροποιούνταν κάθε φορά που άλλαζε η δραστηριότητα.

 Λόγω όμως των αυξημένων υποχρεώσεων των μαθητών και για να μην αποβεί η υλοποίηση του προγράμματος εις βάρος της μαθησιακής τους δραστηριότητας παρακάμφθηκε η βιβλιογραφική έρευνα και αντί άλλης θεωρητικής υπόδειξης αποφασίσαμε να χρησιμοποιήσουμε ένα μοντέλο ανάπτυξης συναισθηματικής νοημοσύνης που βρήκαμε στο βιβλίο της Βασιλικής Πλωμαρίτου «Πρόγραμμα ανάπτυξης συναισθηματικής νοημοσύνης» καθώς και τις οδηγίες που υπάρχουν στο βιβλίο «Δεξιότητες για παιδιά του Δημοτικού Σχολείου» από το ΚΕ.Θ.Ε.Α.

Κάθε φορά οι μαθητές ασχολούνταν και με μία δραστηριότητα η οποία είχε σκοπό να προάγει την επικοινωνιακή τους ικανότητα. Κάποιες φορές δίνονταν στους μαθητές μια «διλημματική κατάσταση» στην οποία καλούνταν να σταθούν, να αναγνωρίσουν την προβληματική κατάσταση, να συνειδητοποιήσουν πώς νιώθουν, να προτείνουν λύσεις και να προβλέψουν τις συνέπειές τους και τελικά να προτείνουν την καλύτερη λύση κατά τη γνώμη τους. Άλλες φορές κάποιες ομάδες αναλάμβαναν να δραματοποιήσουν την ιστορία και να προσθέσουν δικές τους παραμέτρους σ’αυτήν, αλλάζοντάς της την έκβαση κ.λ.π. Στο τέλος έγραψαν τις σκέψεις τους και τις εντυπώσεις τους από τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα.

 Αυτή η δραστηριότητα του «θεωρητικού μέρους» συγκεντρώθηκε για το κάθε παιδί σε ένα μικρό βιβλιαράκι που δόθηκε στον καθένα μαζί με κάποιο αναμνηστικό για τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα.

      Συνοψίζοντας εργάστηκαν, έγραψαν κείμενα, έγραψαν ποιήματα, ζωγράφισαν, έφτιαξαν ακροστιχίδες κ.λ.π. Με τα μηνύματα που θέλησαν να στείλουν προσπάθησαν να κατασκευάσουν αφίσες.

     Τα «προϊόντα» της εργασίας τους βρίσκονται συγκεντρωμένα στο μικρό αυτό τεύχος που κρατάτε και σας τα παρουσιάζουμε με πολύ χαρά.

  Κατερίνα Μαρκουίζου, Δάφνη Παναγιώτου.